Tap

Jeýms Joys - Biografiýa

Joýs XX asyryň dünýä edebiýatynda iň täsirli we täsirli atlaryň biridir. Bu meşhur eserleriň awtory bolan irlandiýaly ýazyjy häzirki zaman edebi intellektuallarynyň nyşanyna öwrüldi we edebiýatyň taryhynda ýatdan çykmajak yz galdyrdy. Bu terjimehalda Joýsyň durmuş ýoluny, edebiýata we sungata goşan goşandyny, şeýle hem eserleriniň häzirki zaman jemgyýetine we medeniýetine edýän täsirini gözden geçireris.

Jeýms Ogastin Aloissius 1882-nji ýylyň 2-nji fewralynda Irlandiýanyň Dublin şäherinde orta gatlak maşgalasynda dünýä indi. Ol on çaganyň iň ulusydy we katolik dini we milli buýsanç ýagdaýynda ulaldy. Ýaş Jeýms edebiýata we sungata gyzyklanma bildirip, goşgy we hekaýa ýazyp başlady.

Orta mekdebi gutarandan soň, Dublin uniwersitetine girdi we şol ýerde filologiýa we edebiýat okady. Şol döwürde-de onuň ýazyjylyk ukyby mugallymlaryň we okuw ýoldaşlarynyň arasynda haýran galdyrdy. Şeýle hem ol Irlandiýanyň milli hereketi bilen tanyşdy we Dubliniň intellektual durmuşyna işjeň gatnaşdy.

Uniwersiteti gutarandan soň, karýerasyna mugallym we journalisturnalist bolup başlady. Onuň makalalary we hekaýalary dürli žurnallarda we gazetlerde çap edilipdir, bu bolsa oňa edebiýat töwereklerinde belli bir meşhurlyk gazanmaga mümkinçilik beripdir. Şeýle-de bolsa, 1916-njy ýylda neşir edilen "Suratkeşiň ýaşlygyndaky portreti" atly ilkinji romanynyň döredilmegi hakyky üstünlik boldy. Bu eser hudo.nigiň ösüşini suratlandyrypdyr we köp babatda awtobiografikdir.

Jeýmsiň iň meşhur we täsirli eseri 1922-nji ýylda neşir edilen "Uliss" romany boldy. Gomeriň odisseýiniň häzirki zaman wersiýasy bolan bu roman edebiýatyň ajaýyp eserine öwrüldi we tankytçylaryň we okyjylaryň göwnünden turdy. Onda Joys häzirki zaman akyl akymyny ulandy we dil bilen synag etdi, bu bolsa onuň eserini özboluşly we üýtgeşik etdi.

Jeýms diňe bir ýazyjy däl, eýsem häzirki zaman dilini we aňyň gurluşyny hem öwrenýärdi. Onuň eserleri söz sungatynyň we döredijilik prosesiniň seljermesine bagyşlanýar. Onuň lingwistik we edebi eserleri köp sanly alymlary we ýazyjylary ruhlandyrdy we şu güne çenli aktual bolup galýar.