Издөө

Эли Михельсон - Биография

Михельсон - илимий жетишкендиктердин жана изилдөөлөрдөгү өжөрлүктүн символу болуп калган ысым. Улуу оптик жана физик, ал өзүнүн эксперименттери аркылуу илимдин тарыхында өчпөс из калтырды, алар жарыктын ылдамдыгы жөнүндөгү түшүнүктөрдү өзгөртүп, заманбап физиканын пайдубалын бекемдеди. Бул өмүр баянында биз Михельсондун өмүрүн жана илимий жетишкендиктерин, анын илим дүйнөсүнө тийгизген таасирин жана фундаменталдык билимге кошкон түбөлүк салымдарын карап чыгабыз.

Альберт Эйбрахам 1852-жылы 19-декабрда Прага шаарында туулган. Анын үй-бүлөсү еврей болгон жана аны билим жана билим духунда тарбиялаган. Жаш кезинен эле Эли илимге жана техникага кызыгуусун көрсөтүп, анын жөндөмдүүлүгү бат эле айкын болуп калды.

Үй-бүлөсү менен Америка Кошмо Штаттарына көчүп келгенден кийин, Огайо штатынын Кливленд шаарындагы Кейс-Батыш резервдик университетине кирген. Бул жерде ал илимий изилдөөлөрүн улантып, оптикага жана физикага кызыккан.

Эли Михельсондун эң белгилүү жетишкендиктеринин бири 19-кылымдын аягы жана 20-кылымдын башында жүргүзүлгөн жарыктын ылдамдыгын өлчөө боюнча эксперименти болгон. Жарыктын ылдамдыгы жакшы тактык менен белгилүү болгон, бирок бул чоңдукту андан да тактоо үчүн аракет кылган.

Өзү иштеп чыккан интерферометрди колдонуп, Михельсон бир катар эксперименттерди жүргүзгөн, анын ичинде белгилүү Михельсон-Морли эксперименти да бар. Бирок Михельсондун эксперименттери көрсөткөндөй, жарыктын ылдамдыгы Жердин эфирге карата кыймылына көз каранды эмес. Бул ачылыш Альберт Эйнштейндин салыштырмалуулук теориясынын өнүгүшүндөгү негизги учур болуп, илимий көз карашты өзгөрттү.

Ийгиликтүү эксперименттерден кийин илимий дүйнөдө карьерасын уланткан. Ал белгилүү окутуучу жана окумуштуу болуп Чикаго University, анын ичинде ар кандай жогорку окуу жайларында иштеген. Анын оптика жана интерференция жаатындагы изилдөөлөрү физиканын өнүгүшүнө терең таасирин тийгизген.