Wladimir Nabokowyň "Lolita" - baş gahryman Humbert Hambertiň adyndan aýdylan pedofiliýa baradaky ters roman ahlak we edebi batyrlyk hakda pikir döredýär.
Ernest Hemingueýiň "Jaňy kime çalýar" romany - uruş we adam ykbaly hakda roman, onda awtor konflikt döwründe ölüm, batyrlyk we raýdaşlyk temalaryny öwrenýär.
Dostoýewskiniň "Doganlar Karamazowlar" - maşgala gatnaşyklaryny we adam ykbalynyň baky meselelerini derňeýän ahlak, iman we ahlak dilemmalary baradaky epiki roman.
Iwan Turgenewiň "Atalar we çagalar" romany - XIX asyrda Russiýada ýaşlar bilen ýaşuly nesliň arasyndaky nesil çaknyşygy we ideologiki düşünişmezlikler hakda roman.
Edward Goryň "Ak reňkli ýigit" atly romany häzirki zaman adalat ulgamynda kazyýet ýalňyşlyklarynyň we býurokratik umytsyzlygyň şaýady we pidasy bolýan ýigit hakda.
Aleksandr Radişewiň "Kyrkadwa" - XVIII asyrda Russiýada serfçilik ulgamyny we sosial deňsizlikleri tankytlaýan, öz döwründe çekişmelere sebäp bolan roman.
Grigori Kwaşniniň "hyzmatkäri" - Ikinji jahan urşundan soň sowet obasyndaky durmuşyň sosial we ahlak taraplaryny görkezýän ýönekeý aýalyň durmuşy we ykbaly baradaky hekaýa.
"Emil we çagalar" -an-Jak Russo - çagalary terbiýelemegiň we terbiýelemegiň usullaryny beýan edýän, şahsyýetiň erkin we tebigy ösüşiniň ähmiýetini nygtaýan pedagogiki traktat.
"Frankenşteýn" ýa-da "Häzirki zaman Prometheus" Mary Şelli - ahlak we ylym meselelerine ýüzlenýän haýwan adamyň döredilmegi we netijeleri baradaky nusgawy roman.
Aleksandr Iwanowyň "Ýoldaş Iwanowyň hatyrasyna" - ýakyn dostunyň hatyrasyna bagyşlanan, ruhuň ýitmegi we ölmezligi barada duýgulary we pikirleri beýan eden goşgy.
Albert Kamýunyň "Ýykylmagy" - baş gahrymanyň içerki krizisi we ahlak taýdan pese gaçmagy barada gürrüň berýän, günä we durmuş manysynyň mowzuklaryny öwrenýän roman.
Wiktor Franklyň "Many gözleýän adam" atly kitaby durmuşda, hatda aşa şertlerde-de many tapmak we durmuşa gymmatly baýlyk hökmünde baha bermek barada filosofiki kitapdyr.
"Sentimental adamyň gezelençleri" -an-Jak Russo - baş gahrymanyň adamyň we jemgyýetiň tebigaty barada pikirlenýän, duýgularyny we duýgularyny beýan edýän roman-syýahatydyr.
Tomas Stoppardyň "Kaleidoskopy" - dürli döwürlerdäki birnäçe gahrymanyň durmuşyny seljermek arkaly döwrüň we wakalaryň arasyndaky baglanyşyk düşünjelerini öwrenýän drama.