Tap

Lew Tolstoý - Biografiýa

Tolstoý Nikolaýewiç - dünýä edebiýatynda we filosofiýasynda iň meşhur we abraýly atlaryň biri. Rus ýazyjysy, akyldar we filosofy, ol medeniýetiň taryhynda öçmez yz galdyrdy we ähli döwürleriň iň beýik ýazyjylarynyň biri hasaplanýar. Bu terjimehalda biz Lew Tolstoýyň durmuş ýoluny, edebiýata we pelsepä goşan goşandyny, şeýle hem onuň eserleriniň we pikirleriniň dünýä jemgyýetine edýän täsirini gözden geçireris.

Lew 1828-nji ýylyň 9-njy sentýabrynda Tula şäheriniň golaýyndaky Yasnaýa Polýana şäherinde asylly aristokratik maşgalada dünýä indi. Onuň çagalygy we ilkinji ýyllary kaşaň we abadan ýagdaýda geçdi, ýöne maşgala däpleri, terbiýesi we bilimi onuň şahsyýetiniň we dünýägaraýşynyň kemala gelmegine çuňňur täsir etdi.

Moskwa uniwersitetiniň hukuk fakultetini gutarandan we goşunda gulluk edeninden soň, Yasnaýa Polýana dogduk öýüne gaýdyp, ýazyp başlady. "Çagalyk" (1852) we "Ýetginjeklik" (1854) ýaly ilkinji eserleri onuň şahsy tejribesini we içerki gözleglerini görkezipdir.

Liwiň iň meşhur we möhüm eseri "Uruş we parahatçylyk" (1865-1869) romany boldy. Napoleonyň Russiýa bilen bolan söweşleri we baş gahrymanlaryň ykbaly baradaky epiki hekaýa Tolstoýa bütin dünýäde tanalyş we şöhrat getirdi. Bu eser rus we dünýä edebiýatynyň iň ýokary derejeleriniň biri hasaplanýar we filosofiki taýdan çuňňur öwrenilmegi bilen tapawutlanýar.

Ýene bir möhüm eser baş gahrymanlaryň çylşyrymly duýgulary we ahlak dilemmalary barada gürrüň berýän "Anna Karenina" (1875-1877) romany boldy. Şeýle hem bu eser dünýä derejesinde ykrar edildi we söýgi we adam gatnaşyklary baradaky iň uly romanlaryň birine öwrüldi.

Leo diňe bir beýik ýazyjy däl, eýsem akyldar we filosofdy. Onuň eserleri we oçerkleri ahlak, iman, zorluk, bilim we sosial adalat ýaly köp sanly möhüm mowzuklara degip geçipdir. Ol zorluksyzlyga, ýönekeýlige we ruhy ösüşe çagyrýan "tolkun" pelsepesinde öz ynamyny beýan etdi.