Tap

Jozef Heller - Biografiýa

Heller: Gara gülkünç we edebi satira ussady

Jozef - hemişe gara gülkünç, satira we söz ussatlygy bilen baglanyşykly at. Bu amerikan ýazyjysy dünýä edebiýatynda ýatdan çykmajak yz galdyrdy we öz eserleri bilen okyjylary ruhlandyrmagyny dowam etdirýär. Bu terjimehalda sizi Jozef Helleriň dünýäsine çümmäge, onuň terjimehalyny we döredijiligini öwrenmäge çagyrýarys.

Jozef Albert 1923-nji ýylyň 1-nji maýynda Nýu-Yorkorkuň Bruklin şäherinde doguldy. Ol Russiýadan we Polşadan gelen ýewreý immigrantlarynyň maşgalasynda ulaldy. Ene-atasy söwdagärdi we Beýik Depressiýanyň kyn günlerini başdan geçirdiler. Jozefiň çagalygy we ýaşlygy onuň soňraky döredijiligine we dünýä bolan garaýşyna täsir etdi.

1942-nji ýylda Japanaponiýanyň Pearl Harbora eden hüjüminden soň, Jozef ABŞ-nyň goşunyna gulluga gitdi. Ol pilot-nawigator bolup okady we bombaçy eskadrilinde ikinji leýtenant bolup işledi. Harby gulluk onuň üçin möhüm tejribe bolup, ilkinji romanynyň mowzugyna öwrüldi.

Jozefiň iň meşhur we täsirli eseri 1961-nji ýylda neşir edilen "Tutmak-22" (Catch-22) romany boldy. Bu roman harby býurokratiýanyň manysyzlygynyň we urşuň manysyzlygynyň nyşanyna öwrüldi. Onda Ikinji jahan urşy döwründe partlaýjy eskadronyň taryhy we baş gahryman kapitan Jon Jozef ososarian manysyz düzgünler we paradokslar bilen ýüzbe-ýüz bolup, söweş uçuşlaryndan gaça durmagyň ýoluny tapmaga synanyşýar.

"Hile-22" edebi waka öwrüldi we okyjylaryň we tankytçylaryň arasynda uly gyzyklanma döretdi. Roman söweşe garşy hereketiň nyşanyna öwrüldi we söweşe we býurokratiýa nägileligini bildirdi. Ol surata düşürildi we 1960-njy ýyllaryň medeniýetine we edebiýatyna uly täsir etdi.