Tap

Jonatan Swift - Biografiýa

Swift (Jonathan Swift) - dünýä edebiýatynda ýiti akylyň, gülkünçligiň we satiranyň nyşanyna öwrülen at. Bu iňlis-irlandiýaly ýazyjy, teolog we syýasatçy söz we pikir ussady hökmünde taryhda öçmez yz galdyrdy. Bu terjimehalda Swiftiň durmuşynda we döredijiliginde möhüm pursatlary gözden geçireris.

Jonatan 1667-nji ýylyň 30-njy noýabrynda Irlandiýanyň Dublin şäherinde doguldy. Ene-atasy iňlis kolonistleri bolup, çagalygyny garyplykda geçirdi. Dublindäki Triniti kollejinde bilim aldy we karýerasyna ruhanylykda başlady, ýöne tiz wagtdan onuň hünäriniň söz we edebiýatdygyna düşündi.

Swift edebi we syýasy zehinleri bilen meşhurlyk gazandy. Ol Lord William Templyň sekretary bolup işledi we Londonda diplomatik missiýalary amala aşyrdy. Onuň akyllylygy we dilden çekeleşikli çekeleşikleri ony meşhur we tanalýan jemgyýetçilik işgäri etdi.

Jonatan öz döwrüniň jemgyýetçilik we syýasy meselelerini ýiti we satirik ýagdaýda masgaralap ýören eserleri bilen meşhur boldy. Onuň iň meşhur eserleri "Gulliwer's Travels", "A Modest Proposal" we "The Battle of the Books". Bu eserlerde jemgyýetiň açgözligini, nadanlygyny we ikiýüzliligini paş etdi.

Swiftiň iň meşhur eserlerinden biri "Gulliweriň syýahaty" bolup, onda gahrymany Lemuel Gulliweriň dört dürli ýurtda başdan geçirmelerini suratlandyrýar, olaryň her biri adam tebigatynyň we jemgyýetiniň dürli taraplary üçin alegoriýa bolup durýar. Bu eser dünýä edebiýatynyň nusgawy nusgasyna öwrüldi we häzirem okalýar we ara alnyp maslahatlaşylýar.

Swift öz döwrüniň syýasy wakalaryna işjeň gatnaşdy we irlandiýalylaryň hukuklaryny goldap, Irlandiýada iňlis kolonial syýasatyna garşy göreşdi. Ol iňlis monopoliýasyna garşy çykyş edip, irlandlaryň hukuklaryny goraýan "Drapier hatlary" (Drapier's Letters) ady bilen tanalýan birnäçe bukja ýazypdyr.