Tap

Gilgameş - Biografiýa

• müňýyllyklaryň dowamynda mifologiýalarda we rowaýatlarda eşidilýän at. Bu gadymy gahryman we Uruk hökümdary adamzadyň taryhynda we medeniýetinde iň meşhur gahrymanlaryň biri bolup galýar. Onuň taryhy we edermenlikleri dünýä taryhynyň iň gadymy edebi eserleriniň biri bolan "E hakda epos" eposynda şekillendirilýär. Bu terjimehalda a-nyň durmuşyny we edermenliklerini, şeýle hem onuň dünýä edebiýatyna we medeniýetine edýän täsirini gözden geçireris.

Gilgameş häzirki Yragyň bir bölegi bolan gadymy Mesopotamiýada ýaşaýardy. Taryhy takmynan b.e.öň XXVII asyra degişlidir. Ol adamzadyň taryhynda iň gadymy siwilizasiýalaryň biri bolan gadymy Sumeriýanyň çäginde ýerleşýän Uruk şäheriniň patyşasydy.

Gilgameş diňe bir patyşa hökmünde däl, eýsem köp rowaýatlaryň we mifleriň gahrymany hökmünde hem tanalýardy. Onuň hekaýasy onuň ýaşlygy we başdan geçirmeleri, şeýle hem Urukyň hökümdarlygy barada gürrüň berýär. Ol özüniň paýhasy, güýji we beýiklige ymtylmagy bilen tanalýardy.

Gilgameşiň taryhynyň iň meşhur taraplaryndan biri ölümsizlige bolan islegidir. Ol Ediniň jülgesine gitdi, ol ýerde rowaýata görä eti ölmezligi wada beren ýeke şahly ýaşaýardy. Onuň syýahaty öz-özüni ýazmak we özüni tanamak ýoluna öwrüldi.

Gylgamyş öz başdan geçirmelerinde hudaýlar tarapyndan döredilen Enkidany, onuň wepaly dostuna we ýoldaşyna öwrülipdir. Olaryň dostlugy eposdaky iň möhüm temalaryň birine öwrüldi we adamzat gatnaşyklarynyň we dostlugynyň güýjüni alamatlandyrdy.

Gilgameş batyrlygy we gahrymançylykly işleri bilen hem meşhurdyr. Ol Kedrow tokaýynda ýaşaýan elhenç haýwan Humbaba bilen söweşip, batyrlygy we paýhasy bilen ony ýeňdi.