Tap

Georg Wilgelm Fridrih Gegel - Biografiýa

Georg Wilhelm Friedrich Hegel 1770-nji ýylyň 27-nji awgustynda Ştutgartda doguldy. Ol görnükli nemes filosofydy, onuň filosofiýasy Günbatar filosofiýa däbiniň esasy elementleriniň birine öwrüldi. Hegel filosofiýanyň ösmegine uly täsir edipdir we onuň eserleri şu güne çenli gyzyklanma we çekişme döredýär.

Gegel ruhanynyň maşgalasynda doguldy we Ştutgartdaky gimnaziýada gowy bilim aldy. Onuň filosofiýa bolan gyzyklanmasy ýaş wagtynda ýüze çykyp, Kant, Russo we Homer ýaly filosoflaryň eserlerini öwrenip başlady. 1788-nji ýylda Tübingen uniwersitetine girdi.

Uniwersiteti gutarandan soň, öý mugallymy bolup işledi we muny filosofiýa öwrenmek bilen birleşdirdi. Ol jemgyýetde möhüm filosofiki çekişmeleriň we üýtgeşmeleriň bolup geçýän döwründe Germaniýanyň intellektual atmosferasy bilen tanyşdy.

1801-nji ýylda Ýen uniwersitetinde mugallymçylyk edip başlady. Onuň filosofiki pikirleri köp adam üçin progressiw we möhüm boldy.

Gegel metafizika, etika, logika, taryh we syýasat ýaly durmuşyň dürli taraplaryny öz içine alýan çylşyrymly filosofiki ulgamy döretdi. Onuň esasy eserleri "Ruhuň fenomenologiýasy" ("Phenomenology of Spirit") we "Logika ylymlary" ("Science of Logic"). Şeýle hem ol pikirlenişde we jemgyýetde gapma-garşylyklary çözmegiň prosesini aňladýan "dialektika" düşünjesini işläp düzdi.

Gegel şeýle hem ähli bilimleriň we ruhy ösüşiň çeşmesi bolan "mutlak ruh" ideýasyny düzdi. Ol adamzadyň taryhynyň absolýut ruhuň öz-özüni ösdürmek prosesi we taryhyň logiki we dialektiki gurluşy bar diýip hasaplaýardy.