Tap

Federiko Garsiýa Lorka - Biografiýa

Lorka - beýik ispan poeziýasy we medeni mirasy bilen baglanyşykly at. Onuň höwes we çuňňur duýgulardan doly goşgulary bütin dünýäde okyjylaryň ýüregine degmegini dowam etdirýär. Bu terjimehalda biz Lorkyň durmuşy we döredijiligi, onuň Andalusiýa bilen arabaglanyşygy, dünýä edebiýatyna edýän täsiri we beýik şahyryň başdan geçiren pajygaly ykbaly barada gürrüň bereris.

Federiko Garsiýa 1898-nji ýylyň 5-nji iýunynda Ispaniýanyň Andalusiýa şäherindäki Fuente Wakena şäherinde doguldy. Maşgalasy bilimli we medeniýetli bolup, ýaş Federikoga güýçli täsir edipdir. Ol Madridde we soňra Granadada okaýar, şol ýerde Luis Bunuel we Salwador Dali ýaly görnükli ýazyjylary öz içine alýan "27-nji nesil" edebi toparynyň agzasy bolýar.

Garsiýa Lorkanyň ilkinji goşgulary 1918-nji ýylda edebi žurnalda çap edildi. Ol zehinli şahyr we dramaturg hökmünde şöhrat gazandy. Onuň ilkinji goşgular ýygyndysy "Tigir eli" ("La Rueda de la Mariposa") 1919-njy ýylda neşir edildi we edebi tankytçylaryň we köpçüligiň gyzyklanmasyny döretdi.

Ispaniýanyň Andalusiýa sebiti Garsiýa Lorka we onuň döredijiligine uly täsir etdi. Onuň goşgulary bu ýeriň gözelligini we jadysyny, şeýle hem onuň medeniýetine we halkyna bolan çuňňur duýgularyny görkezýär. Onuň "Aýdymlar" ("Canciones") atly goşgular ýygyndysy 1927-nji ýylda neşir edildi we Garsiýa Lorkanyň iň meşhur eserleriniň birine öwrüldi.

Federiko Garsiýa Lorka poeziýadan başga-da teatr we dramaturgiýa bilen meşgullandy. "Bodas de Sangre" ("Ganly toýlar") we "Iakort" ("La Casa de Bernarda Alba") ýaly pýesalary dünýä derejesinde ykrar edilip, häzirki zaman teatryna täsir edipdir. Olar köplenç hyjuw, ölüm we şahsyýeti basyp ýatyrmak temalaryna degip geçýärdiler.

Garsiýa respublikan ideallaryň tarapdarydy we jemgyýetçilik we syýasy durmuşa işjeň gatnaşdy. Ol Ispaniýadaky raýat urşy döwründe (1936-1939) respublikan hökümete goldaw berýändigini mälim etdi. Emma onuň syýasy ynançlary pajygaly ykbala sebäp boldy.