Tap

Eshil - Biografiýa

(Aeschylus), şeýle hem Aýşil diýlip atlandyrylýar, b.e.öň 525-nji ýylda Gresiýanyň Elewsin şäherinde doguldy we gadymy grek dramaturglarynyň birine öwrüldi. Onuň döredijiligi gadymy dramaturgiýanyň we edebiýatyň ösmegine çuňňur täsir etdi we onuň betbagtçylyklary dünýä edebiýatynyň medeni mirasynyň möhüm bölegi bolup galýar.

Köp çeşmelere görä, Eshil asylly ene-atanyň maşgalasynda dünýä inip, gowy bilim alypdyr. Onuň ýaşlygy we ýaşlygy barada az zat bilinýär. Şeýle-de bolsa, ol Afiny goşunynda gulluk edipdir we onuň harby tejribesi onuň işine ep-esli täsir edipdir. Onuň gatnaşan wakalary we söweşleri onuň köp betbagtçylygynyň bir bölegine öwrüldi.

Eshil dramaturgiki karýerasyna Afinyda başlady we şol ýerde ilkinji teatr eserlerini Dionisiýa festiwalynda hödürledi. Onuň "Gelikonyň göterilmegi" we "Suw joşmagy" ýaly betbagtçylyklary tomaşaçylaryň göwnünden turdy. Onuň karýerasyndaky möhüm pursat teatrda dramanyň gepleşik görnüşiniň ornaşdyrylmagy boldy, şol ýerde gahrymanlar hor bilen däl-de, biri-biri bilen gepleşik geçirip başladylar.

Eshil gadymy teatra möhüm täzelikleri girizdi. Ol aktýorlar üçin maskalary işläp taýýarlady we girizdi, bu bolsa bir aktýora birnäçe rol oýnamaga mümkinçilik berdi. Şeýle hem, geýimleri we bezegleri kämilleşdirip, çykyşlary has gyzykly etdi. Onuň döredijilik özgerişleri teatr sungatynyň we sahna sahnasynyň ösüşine çuňňur täsir etdi.

Eshil tarapyndan ýazylan iň meşhur betbagtçylyklaryň arasynda "Elewsindäki çykyş", "Fiwlere garşy ýedi" we "Suw joşmasy" -ny bellemelidiris. Ol bu eserlerde çuňňur filosofiki, dini we ahlak meselelerine degip geçipdir. Onuň betbagtçylyklary köplenç adam bilen hudaýlaryň arasyndaky çylşyrymly gatnaşyklary, adalaty we ar almagy göz öňünde tutýardy, buýsanç, gurban we kefaret temalaryny öwrenýärdi.

Yesil Sisiliýa göçüp, Sirakuzadaky köşk teatrynda işledi. Bu ýerde ol teatr eserlerini hem ýazmagyny dowam etdirdi. Onuň täsiri Sisiliýa teatryna hem ýaýrady we ol gymmatly geňeşçi we teatr işgäri boldy.