Tap

Daniel Kaneman - Biografiýa

Kaneman - adam psihologiýasyna düşünmekde we karar bermekde rewolýusiýa bilen baglanyşykly at. Özüni alyp baryş ykdysadyýeti we psihologiýa ugrundaky işi oňa Nobel baýragyny getirdi we ony biziň döwrümiziň iň täsirli alymlarynyň birine öwürdi. Geliň, Kanemanyň terjimehalyna göz aýlalyň we onuň ylym dünýäsine goşan goşandyny gözden geçireliň.

Daniel 1934-nji ýylyň 5-nji martynda Palestinanyň Tel Awiw şäherinde (häzirki Ysraýyl) doguldy. Onuň ilkinji ýyllary urşuň täsiri we kyn şertler bilen bellendi, ýöne bu onuň akylly we bilesigeliji çaga hökmünde ösmegine päsgel bermedi. Soňra Ysraýyl goşunynda gulluk edip, okuwyny dowam etdirmek üçin ABŞ-a göçdi.

Daniel Garwardda bakalawr derejesini aldy we psihologiýa bilen gyzyklanyp başlady. Onuň okuw işi ony Miçigan uniwersitetinde doktorlyk maksatnamasyna alyp bardy, ol ýerde ilkinji gezek kararlaryň kabul edilmegini we ykdysadyýetiň psihologiki taraplaryny öwrenip başlady.

Danieliň esasy üstünlikleriniň biri "proýektiw we ýitgiler" ugrundaky işi boldy. Ol we onuň kärdeşi Amos Tverski adamlaryň näbellilik şertlerinde töwekgelçiliklere baha bermegi we karar bermegi bilen baglanyşykly düşünjeleri taýýarladylar. Olaryň gözlegleri, adam aňynyň ýitgileriň we ýeňişleriň ähtimallygyna we bahasyna baha berlende yzygiderli ýoýulmaga ýykgyn edýändigini görkezdi. Bu ýoýulmalar "Kaneman-Tverskiniň täsiri" diýlip atlandyryldy we özüni alyp baryş ykdysadyýetiniň täze ugry üçin esas boldy.

Şeýle hem Daniel Kaneman "prefreiming" düşünjesine düşünmäge goşant goşdy. Onuň gözlegleri dürli sözleriň adamlaryň saýlawlaryna nähili täsir edýändigini we munuň iň oňat çözgütleriň peýdasyna nähili ulanylyp bilinjekdigini öwrendi.

2002-nji ýylda Daniel näbellilik we özüni alyp barşyň ykdysadyýeti boýunça gözleglere düşünmäge goşan goşandy üçin Ykdysadyýet boýunça Nobel baýragyna mynasyp boldy. Bu baýrak onuň işiniň ähmiýetini tassyklady we özüni alyp barşyň ykdysadyýetini ösdürmäge täze itergi berdi.