Табу

Ричард Райт - Өмірбаян

Райт - бұл афроамерикалық әдебиеттің дауысы мен теңдік пен әділдік үшін күресті бейнелейтін ат. Бұл көрнекті американдық жазушы әдебиет тарихында ұмытылмас із қалдырып, нәсілдік қақтығыстар мен әлеуметтік өзгерістер кезіндегі Солтүстік Оңтүстіктің өмірі мен қарама-қайшылықтарын бейнелейтін шығармалар шығарды. Бұл өмірбаяндарда біз сіздерге Райттың өмірі мен шығармашылығын таныстырамыз.

Ричард Натанел 1908 жылы 4 қыркүйекте Миссисипи штатының Натчез қаласында дүниеге келген. Оның балалық шағы болашақтағы көзқарастары мен ұстанымдарына қатты әсер еткен қатаң нәсілдік кемсітушілік жағдайында өтті. Райттың отбасы қаладан қалаға жұмыс іздеп көшіп келді, Ричард кедейшілікте өсті, бірақ оның білімге және әдеби бастамаларға деген ұмтылысы ерте жастан пайда болды.

Ричард өзінің әдеби мансабын жергілікті газеттер мен журналдарда әңгімелер мен эссе жариялаудан бастады. Ол сондай-ақ коммунистік партияның белсенді мүшесі болды және әлеуметтік-саяси тақырыптарға мақалалар мен түсініктемелер жазды. Оның алғашқы кітабы, «Том ағасы: қара бүлікшінің өмірбаяны» (Uncle Tom: An Autobiography of a Negroe Rebel) 1940 жылы жарық көрді және оның алғашқы маңызды әдеби жетістігі болды.

Алайда Ричард Райттың мансабындағы нағыз серпіліс 1940 жылы жарық көрген «Қараның ұлы» (Native Son) романы болды. Бұл роман Чикаго қаласында нәсілдік кемсітушілік пен кедейшілік жүйесіне тап болған жас қара ер адам Бигги Томастың тарихын баяндайды. Шығарма бестселлерге айналды және Құрама Штаттарда да, шетелде де үлкен назар аударды. Ол азаматтық құқықтар мен әділеттілік үшін қозғалыстың символына айналды және әлі күнге дейін американдық әдебиеттің маңызды туындыларының бірі болып саналады.

Ричард Райттың басқа да танымал туындылары «Қара бала» (Black Boy) және «Әл-ауқат» (The Outsider) болды. Бұл кітаптар оның нәсілшілдік, әлеуметтік әділетсіздік және өз өмірі туралы ойларын жалғастырды.

Ричард тек жазушы ғана емес, азаматтық құқықтар қозғалысының белсенді мүшесі де болған. Ол көптеген митингілерге, демонстрацияларға және әлеуметтік мәселелерді талқылауға қатысты. Оның әдеби шығармалары теңдік пен әділдік үшін күресте қуатты құрал болды.