Табу

Милтон Фридман - Өмірбаян

Фридман: Көрнекті экономистің өмірі мен мұрасы

Милтон (1912-2006) - бұл экономикалық саладағы еркін нарық пен жеке бостандықтың символына айналған есім. Американың аса көрнекті экономисі және экономика жөніндегі Нобель сыйлығының лауреаты әлемдік экономикалық ой мен саясатта керемет із қалдырды. Оның өмірін, экономикалық ғылымға қосқан үлесін және қазіргі қоғамға ықпалын қарастырайық.

Милтон 1912 жылы 31 шілдеде АҚШ-тың Нью-Йорк қаласында дүниеге келген. Оның отбасы кәсiпкерлiк және бiлiмдi болды, бұл оның басынан бастап экономикаға және еркiн рынокқа деген қызығушылығын қалыптастырды. Рузвельт гимназиясын бітіргеннен кейін ол Рузвельт университетіне және кейіннен Чикаго университетіне түсті, онда ол өзінің академиялық мансабын бастады және Чикаго экономикалық ой мектебінің жақтаушыларының біріне айналды.

Милтон 1946 жылдан 1976 жылға дейін Чикаго университетінде экономика пәнінен сабақ берді, онда ол көптеген теориялары мен идеяларын тұжырымдап, әзірледі. Ол тұтынушылық мінез-құлық, ақша саясаты және экономикалық теория саласындағы зерттеулерімен танымал болды. Оның «Тұтынушылық мінез-құлық теориясы» және «Ақша саны мен инфляция» сияқты жұмыстары экономика ғылымында классикалық сипатқа ие болды.

Милтон Фридман монетаризмнің басты жақтаушыларының бірі болды, оған сәйкес экономикадағы ақша массасының деңгейі инфляция мен бағаның жалпы деңгейін анықтауда шешуші рөл атқарады. Ол нарықтық тетіктер экономиканы реттеудің және экономикалық тиімділікті қамтамасыз етудің ең жақсы тәсілі болып табылады деп, еркін нарық үшін үгіт-насихат жүргізді. Оның жұмыстары мен идеялары бүкіл әлем бойынша көптеген экономикалық реформалар мен саясаттарға шабыт берді.

1976 жылы Милтон тұтынушылық мінез-құлықты талдау және монетарлық теория саласындағы үлесі үшін экономика бойынша Нобель сыйлығына ие болды. Оның экономикалық саясат пен ойға ықпалы орасан зор болды және оның кеңестері мен ұсыныстарын көптеген үкіметтер қабылдады.