Topish

Edvard Gibbon - Biografiya

Gibbon, toʻliq ismi Gibbon (Edward Gibbon), Buyuk Britaniya tarixchisi va «Rim imperiyasining toʻplangan tarixi» ning muallifi, jahon tarix adabiyotidagi eng nufuzli asarlardan biri. Uning Rim imperiyasi haqidagi asarlari bu sohadagi tadqiqotlarning mezoniga aylandi va butun dunyo tarixchilari va kitobxonlarini ilhomlantirishda davom etmoqda. Keling, bu buyuk tarixchining tarjimai holiga kirib, uning jahon tarixiga qoʻshgan hissasini koʻrib chiqaylik.

Edvard 1737 yil 8 mayda Buyuk Britaniyaning Surrey okrugidagi Putni shahrida tugʻilgan. Uning oilasi ingliz va shotland ildizlariga ega boʻlib, boy sinfga mansub edi. Erta bolaligida Edvard otasidan ayrilib, uning tarbiyasi onasiga topshirilgan. U xususiy maktabda oʻqishni boshlagan va keyinchalik Oksford universitetiga oʻqishga kirgan va u yerda mumtoz adabiyot va antik tarixni oʻrganishni boshlagan.

1754 - yilda Edvard qit’a Evropaga sayohat qildi va u yerda bir necha yil yashadi. Ushbu safar davomida u turli mamlakatlarning tarixi va madaniyati, jumladan, Fransiya, Italiya va Germaniya haqidagi bilimlarini boyitdi. Uning ta’limi nafaqat universitet dasturidan, balki o’z tadqiqotlari va kuzatuvlaridan ham kelib chiqqan.

Edvard oʻzining magnum opusi - «Rim imperiyasining toʻplangan tarixi» («The History of the Decline and Fall of the Roman Empire») bilan eng katta shuhrat va eʼtirofga erishdi. Ushbu voqea ustida ish 1764 yilda boshlangan va yigirma yildan ortiq davom etgan. Birinchi jild 1776 yilda chop etilgan.

Olti jildlik bu asar Rim imperiyasining Antonin davridan Konstantinopol qulashigacha boʻlgan keng qamrovli tadqiqotiga aylandi. Gibbon Rimning tanazzulga uchrashining sabablari va oqibatlarini hamda turli omillarning tarixiy voqealarga ta’sirini o’rgangan. Uning yozuv uslubi va chuqur tadqiqotlari bu asarni nafaqat tarixiy asar, balki adabiy durdonaga aylantirdi.

Rim imperiyasining toʻplangan tarixi tarixshunoslik va adabiyotga katta taʼsir koʻrsatdi. Bu asar koʻplab tarixchi va yozuvchilarning asarlarida chuqur iz qoldirdi. zamonaviy tarix fanining asoschilaridan biri hisoblanadi.